Oosterend ligt aan de oostkant van Texel. De Maartenskerk, midden in het dorp, is de oudste kerk van Texel. Rondom de kerk lopen smalle straatjes met authentieke huizen herkenbaar aan de houten topgevels. In en om dit agrarische- en vissersdorp liggen tussen de huizen nog de boerderijen en zijn straatnamen duidelijk verweven met de visserij. Vanuit het dorp lopen we via blauwe voetstapbordjes de landerijen in op zoek naar de tuunwallen, kolken en de schapen.

Vanaf 1652 zijn de uit graszoden opgestapelde perceelscheidingen ontstaan. We noemen ze 'tuunwoalen' op zijn Texels. Ieder perceel had ook een eigen drinkplek; de kolk. Voor 1950 lagen er meer dan 1000 kolken en 400 kilometer tuunwallen op Texel. Rondom Oosterend en Oost liggen nog veel tuunwallen. De grond lag ook wat hoger, zodat boeren het uitstekend als schapenland konden gebruiken. Tegenwoordig zie je nog steeds schapenhouders en veehouders rondom het dorp. In de naastliggende polder worden voornamelijk akkerbouwgewassen verbouwd.

De tuunwallen hebben hun oorspronkelijke functie grotendeels verloren. Tegenwoordig zijn andere vormen van landafscheiding ook mogelijk en goedkoper in het onderhoud. Percelen worden groter en er komt steeds meer akkerbouw bij. Gelukkig zien veel boeren wel de waarde van de tuunwallen als cultuur-historische landschapselementen. Een herkenning van 'hun' omgeving die niet verloren mag gaan. Ook leven er bijzondere planten en insecten op de tuunwallen.

De kolken (oftewel waterpoelen) zijn rond van vorm en verschillend van grootte. In de kolken zit altijd zoet water. De boeren op het zoute land wisten precies wanneer zij geen water meer uit de kolk moesten onttrekken, omdat het zoute (grond)water anders door de 'zoetwaterbel' heen kwam. Het duurt jaren voordat er weer een nieuwe 'zoetwaterbel' in de kolk aanwezig is. Voor de ruilverkaveling hebben er meer dan 1000 kolken op het oude land gelegen. Nu zijn er nog zo'n 250 over. In de kolken leven zoetwaterplanten en amfibieën.

Het boerenommetje is gedeeltelijk onverhard. Dat geeft deze wandeling een echt 'boerenkarakter'. Startend op de hoek Oosterweg en Zevenhuizen loopt het pad tussen tuunwallen richting Oost. Dit deel van het pad kan periodiek nat zijn, stevige wandelschoenen of laarzen zijn aanbevolen. Daarna gaat het richting de dijk en via een doodlopend weggetje terug naar de 'bewoonde wereld.' Onderweg wordt u vergezeld door de zilte zeewind en het geluid van wad- en weidevogels!

Door op de kaart hieronder te klikken, opent deze route in Google Maps. Met de live locatie aan op je telefoon kun je tijdens de wandeling zien waar je op de route bent.