Den Burg is in de 7e eeuw ontstaan uit een burg of nederzettingen. Het dorp heeft daarmee een lange historie. Waarschijnlijk is Den Burg tot drie keer toe uitgebreid met nieuwe nederzettingen. Ze ontstonden buiten de muren van het bestaande dorp en werden omringd door hun cirkelvormige grachten. Het centrum lag boven zeeniveau; voor de bevolking een veilige vestigingsplaats. Den Burg werd al snel het bestuurlijk centrum van Texel. Als je door de straten kuiert, kom je langs prachtige panden van weleer, zoals het Schoutenhuys uit 1652. In een pand uit 1599 is erfgoedmuseum de Oudheidkamer gevestigd (www.oudheidkamertexel.nl).

De stolpboerderijen en schapenboeten bij het startpunt van deze route laten goed zien dat boeren woonden en werkten aan de rand van Den Burg, buiten de grachten. Het huidige centrum heeft nog altijd een duidelijk cirkelvormig patroon. Diverse straatnamen zoals Binnenburg en Burgwal refereren aan het verleden. Ook de ambachten uit die periode zijn vernoemd. De Warmoesstraat was rijk aan fruitbomen en groentetuinen. In de Weverstraat verwerkten Texelaars de schapenwol in weverijen. Je vindt deze straatjes direct achter de centrumring van Den Burg.

Texel kent vele buurtschappen, zoals Zevenhuizen tussen Oosterend en Oost, Bargen tussen De Waal en Oosterend en Tienhoven tussen Den Burg en De Waal. Van oudsher bestaan buurtschappen uit enkele boerderijen en plattelandshuisjes. Met de intrede van tractoren en machines waren er steeds minder arbeiders nodig. Bedrijven werden groter, waardoor boeren zonder opvolging stopten. Buurtschappen zijn in verloop van tijd veranderd en verkleind. Ook De Hal, het centrale middelpunt van deze wandeling, was ooit een buurtschap. Hal betekent harde ondergrond en glooiend landschap. Het gebied heeft landschappelijke glooiingen en staat bekend als uitloper van De Hogeberg. De Hallerweg en schapenhouderij De Hal herinneren ons aan dit buurtschapje. De Veenselangweg en Kadijksweg waren vroeger kleine weggetjes met namen als Laanweg of Burenweg. Ze eindigden bij een boerderij (buurtschap) of gingen over in een voetpaadje.

Veel wandelaars lopen vanuit Den Burg richting De Hogeberg. Een historisch landschap, ontstaan in de laatste ijstijd, door de afzetting van stenen en leem. Al eeuwen lang gaan mensen hier te voet of te paard over buurtweggetjes richting havenplaats Oudeschild. In de 17e eeuw een bloeiend handelscentrum, dankzij VOC-schepen die er voor anker gingen. De weggetjes werden door buurtschappen onderhouden; vandaar de naam buurtweggetjes. Ze hebben allemaal een naam en liggen nog op dezelfde plek. Soms is een gedeelte van de weg verdwenen of verhard. Zo liep het Kruuskeweggetje' vanaf de Veenselangweg richting Zuidhaffel en kruiste dit pad het Hogeberg-gebied. De buurtweggetjes waren erg smal. Boerenkarren konden elkaar nauwelijks passeren, zodat de lege kar vaak moest uitwijken. De boer stuurde zijn paarden dan het land in, via een hek. Oudeschild was altijd een belangrijke havenplaats. Er lopen verschillende wegen die kant op. De Hallerweg bijvoorbeeld; deze stond in verbinding met het Skillepaadje bij Oudeschild en was een doorgaande route.

De route loopt over het erf van twee fruittelers net buiten Den Burg. Texel had traditiegetrouw weinig fruitbedrijven omdat de sterke wind een spelbreker kan zijn. Het zeeklimaat biedt echter voordeel door minder kans op nachtvorst. Enkele boeren waagden de stap en richtten zich op intensievere fruitteelt. Het toerisme op Texel zorgt voor redelijke afzet. Fruitbedrijf Dros heeft al jaren hoogstam appel- en perenbomen en verkoopt ook walnoten. De focus ligt steeds meer op toerisme. Fruitboerderij 'De Veen', tot enkele jaren terug volop 'in bedrijf', is overgestapt op de schapenhouderij.

De wandeling loopt door de buitenwijk van Den Burg. Relatief nieuwe agrarische bedrijven staan net buiten het dorp. Dit was vroeger ook het geval. Vanaf de Marsweg loopt de route over het land van fruit/schapenbedrijf De Veen en schapenhouderij De Hal, die sinds de 15e eeuw schapen houdt. Bij De Veen wandel je tussen fruitbomen en schapen. Maak een tussenstop bij Fruitbedrijf Dros, een prachtige plek om lekker uit te rusten. Bezoekers zijn van harte welkom, maar respecteer de gastvrijheid. De wandeling loopt over privéterrein, dus blijf op de paden en houd honden aan de lijn! Vruchten/noten mogen niet geplukt of geraapt worden. Deze zijn te koop in de kraam. Het laatste stukje van de route brengt je weer terug in Den Burg.

Door op de kaart hieronder te klikken, opent deze route in Google Maps. Met de live locatie aan op je telefoon kun je tijdens de wandeling zien waar je op de route bent.